آیه 6 سوره قصص

از دانشنامه‌ی اسلامی

وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَنُرِيَ فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا مِنْهُمْ مَا كَانُوا يَحْذَرُونَ

[28–6] (مشاهده آیه در سوره)


<<5 آیه 6 سوره قصص 7>>
سوره :سوره قصص (28)
جزء :20
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و در زمین به آنها قدرت و تمکین بخشیم و به چشم فرعون و هامان و لشکریانشان آنچه را که از آن اندیشناک و ترسان بودند از سوی آنان بنماییم.

و برای آنان در آن سرزمین، زمینه قدرت و حکومت آماده کنیم، و به فرعون و هامان و سپاهشان که از ایشان اند چیزی را که از آن هراسناک و در حذر بودند [و آن پیروزی بنی اسرائیل بر آنان بود] نشان دهیم.

و در زمين قدرتشان دهيم و [از طرفى‌] به فرعون و هامان و لشكريانشان آنچه را كه از جانب آنان بيمناك بودند، بنمايانيم.

و آنها را در آن سرزمين مكانت بخشيم و به فرعون و هامان و لشكريانشان چيزى را كه از آن مى‌ترسيدند نشان دهيم.

و حکومتشان را در زمین پابرجا سازیم؛ و به فرعون و هامان و لشکریانشان، آنچه را از آنها [= بنی اسرائیل‌] بیم داشتند نشان دهیم!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

and to establish them in the land, and to show Pharaoh and Haman and their hosts from them that of which they were apprehensive.

And to grant them power in the land, and to make Firon and Haman and their hosts see from them what they feared.

And to establish them in the earth, and to show Pharaoh and Haman and their hosts that which they feared from them.

To establish a firm place for them in the land, and to show Pharaoh, Haman, and their hosts, at their hands, the very things against which they were taking precautions.

معانی کلمات آیه

  • هامان: طبرسى رحمه اللَّه فرموده: هامان وزير فرعون و قارون خزانه دار او بود، هامان جمعا شش بار در قرآن مجيد آمده است، مقام وى بسيار مهم بوده و طاغوتى نزديك به فرعون بود چنان كه از آياتى نظير: وَ قارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مُوسى‏ بِالْبَيِّناتِ‏ عنكبوت/ 37 معلوم مى‏شود.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ نُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَ نُرِيَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنْهُمْ ما كانُوا يَحْذَرُونَ «6»

وبه آنان (مستضعفان) در زمين، قدرت وتمكّن بخشيم، و از ناحيه آنان به فرعون و (وزيرش) هامان و سپاهيانشان آنچه را كه از آن بيمناك بودند نشان دهيم.

پیام ها

1- مستضعفان مأيوس نشوند كه خداوند به آنان نيز قدرت مى‌دهد. «وَ نُمَكِّنَ لَهُمْ»

2- اگر چه كيفر اصلى طاغوت‌ها در جهان ديگر است، ولى در دنيا نيز از قهر الهى در امان نخواهند بود. نُرِيَ‌ ... ما كانُوا يَحْذَرُونَ‌

«1». ابراهيم، 13- 14.

«2». آل‌عمران، 164.

جلد 7 - صفحه 19

3- خداوند، كافران را به دست مؤمنان، ذليل و خوار مى‌گرداند. نُرِيَ‌ ... ما كانُوا يَحْذَرُونَ‌

4- دشمن هر قدر بزرگ باشد، از مؤمنان هراس و وحشت دارد. «ما كانُوا يَحْذَرُونَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



وَ نُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَ نُرِيَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنْهُمْ ما كانُوا يَحْذَرُونَ «6»

وَ نُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ‌: و تمكين دهيم و مسلط كنيم آنها را در زمين مصر و شام، وَ نُرِيَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ‌: و بنمائيم و نشان دهيم فرعون و وزير او هامان را، وَ جُنُودَهُما: و لشكرهاى ايشان را، مِنْهُمْ ما كانُوا يَحْذَرُونَ‌: از بنى اسرائيل آنچه مى‌بودند كه حذر مى‌كردند و مى‌ترسيدند از آن، يعنى زوال ملك فرعون و هلاك تمام آنها بر دست مولودى از بنى اسرائيل؛ و اين صورت را وقتى دريافتند كه در دريا غرق شدند و بنى اسرائيل تفرج كنان به ساحل دريا بودند.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌

طسم «1» تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ الْمُبِينِ «2» نَتْلُوا عَلَيْكَ مِنْ نَبَإِ مُوسى‌ وَ فِرْعَوْنَ بِالْحَقِّ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ «3» إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فِي الْأَرْضِ وَ جَعَلَ أَهْلَها شِيَعاً يَسْتَضْعِفُ طائِفَةً مِنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْناءَهُمْ وَ يَسْتَحْيِي نِساءَهُمْ إِنَّهُ كانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ «4»

وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ «5» وَ نُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَ نُرِيَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنْهُمْ ما كانُوا يَحْذَرُونَ «6»

ترجمه‌

اين آيتهاى كتاب آشكار كننده است‌

ميخوانيم بر تو از خبر موسى و فرعون بدرستى و راستى براى گروهى كه ميگروند

همانا فرعون برترى جست در زمين و قرار داد اهل آنرا گروه گروه ناتوان ميساخت جمعى از آنها را ميكشت پسرانشان را و زنده ميگذاشت زنانشان را همانا او بود از تباهكاران‌

و ميخواستيم منّت بگذاريم بر آنان كه ناتوان كرده شده بودند در زمين و بگردانيمشان پيشوايان و بگردانيمشان وارثان‌

و متمكّن كنيم مر ايشانرا در زمين و بنمايانيم فرعون و هامان و لشگريان آن دو را از ايشان آنچه را بودند كه بيم ميداشتند.

تفسير

شرح طسم در سور سابقه گذشت و اين سوره مشتمل بر آياتى است از قرآن كه كتابى واضح و آشكار كننده حقايق است ميخوانيم بر تو اى پيغمبر خاتم بعضى از حكايت موسى و فرعون عصر او را بحق و حقيقت و تحقيق براى انتفاع و تنبّه و تذكر گروهى كه ايمان ميآورند نه معاندين و جاحدين كه از آن بهره‌مند نخواهند شد همانا فرعون علوّ و برترى جست و سركشى نمود از

جلد 4 صفحه 172

اوامر الهى در زمين مصر و قرار داد اهل آنرا فرقه فرقه و عدالت اجتماعى را رعايت ننمود بعضى را كه قبطى بودند تقويت كرد و بعضى را كه سبطى بودند تضعيف نمود و آنها بنى اسرائيل بودند اسباط حضرت يعقوب كه پسران ايشانرا سر ميبريد و زنانشان را استخدام مينمود و از مفسدين معروف در عالم بود او ميخواست آنها ذليل باشند ولى ما ميخواستيم كه منّت نهيم بر آنانكه او ضعيفشان كرده بود در زمين و قرار دهيم ايشانرا پيشوايان و پادشاهان و وارثان تاج و تخت و ملك و مال قبطيان كه او تقويت ميكرد آنها را و ميخواستيم كه متمكّن و مقتدر و آماده و مهيّا كنيم براى بنى اسرائيل وسائل عزت و عظمت را در زمين و ارائه دهيم بفرعون و هامان و قبطيان از ضرب دست بنى اسرائيل زوال ملك و مال و عزت و عظمت آنها را كه از آن ميترسيدند و مرتكب جرم و جنايت مى‌شدند چون كاهنى بفرعون گفته بود از بنى اسرائيل پسرى متولد ميشود كه سلطنت تو بدست او زوال خواهد يافت و آن احمق تصور ميكرد بتدبير ميتواند از تقدير جلوگيرى نمايد و بعضى يرى بياء و رفع اسماء ثلاثه بعد از آن قرائت نموده‌اند و در روايات متعدّده از اهل بيت عصمت و طهارت منّت و تفضّل الهى بر كسانيكه ضعيف كرده شدند در زمين با قضاياى ظهور حضرت حجت و رجعت ائمه اطهار و غلبه ايشان بر دشمنان تطبيق شده و قمى ره فرموده خداوند خبر داده به پيغمبر خود از مصائب حضرت موسى براى تسليت خاطر آنحضرت از مصائب وارده بر او در اهل بيتش از امّت و بشارت داده كه خداوند بعدا تفضل خواهد فرمود برايشان و وارث زمين و پيشوايان اين امت قرار خواهد داد ايشانرا در رجعت بدنيا با دشمنانشان تا بسزاى ظلم و تعدّى خودشان برسند بدست ايشان و دوستانشان و اللّه اعلم و مؤيد اين روايات آنستكه از پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم بصحت پيوسته كه آنچه در بنى اسرائيل واقع شده بدون كم و زياد در اين امت بوقوع خواهد پيوست و در جوامع از امام سجاد عليه السّلام نقل نموده كه قسم بخداوندى كه محمد صلّى اللّه عليه و اله و سلّم را مبعوث فرمود بحق كه بشير و نذير باشد همانا خوبان ما اهل بيت و شيعيان ايشان بمنزله موسى عليه السّلام و شيعيان اويند و همانا دشمنان ما و شيعيان آنها بمنزله فرعون و شيعيان اويند.

جلد 4 صفحه 173

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَ نُمَكِّن‌َ لَهُم‌ فِي‌ الأَرض‌ِ وَ نُرِي‌َ فِرعَون‌َ وَ هامان‌َ وَ جُنُودَهُما مِنهُم‌ ما كانُوا يَحذَرُون‌َ «6»

و تمكن‌ دهيم‌ ‌براي‌ ‌آن‌ طايفه‌ مستضعف‌ بني‌ اسرائيل‌ ‌در‌ زمين‌ و بنمايانيم‌ فرعون‌ و هامان‌ و لشكر ‌آنها‌ ‌را‌ آنچه‌ ‌که‌ بودند ‌از‌ بني‌ اسرائيل‌ ‌در‌ ترس‌ و خوف‌ و حذر ميكردند.

گذشت‌ ‌که‌ حضرت‌ يوسف‌ خبر داده‌ ‌بود‌ و ‌اينکه‌ خبر بگوش‌ فرعون‌ رسيده‌ ‌بود‌ و كهنه‌ ‌هم‌ باو خبر داده‌ بودند بسيار ‌در‌ حذر بودند و كردند آنچه‌ كردند خداوند اراده‌ فرمود ‌که‌ ‌اينکه‌ وعده‌ ‌را‌ عملي‌ فرمايد و فرعون‌ و هامان‌ ‌که‌ وزير فرعون‌ ‌بود‌ و ‌بر‌ لشگر فرعون‌ امير ‌بود‌ ‌با‌ لشگر هايشان‌ هلاك‌ كند بغرق‌ و بني‌ اسرائيل‌ ‌را‌ نجات‌ دهد و سلطنت‌ و رياست‌ ‌را‌ نصيب‌ ‌آنها‌ كند ‌که‌ مفاد وَ نُمَكِّن‌َ لَهُم‌ فِي‌ الأَرض‌ِ ‌است‌ و روزگار فرعونيان‌ ‌را‌ تباه‌ كند و سياه‌ كند ‌که‌ ميفرمايد:

فَأَرسَلنا عَلَيهِم‌ُ الطُّوفان‌َ وَ الجَرادَ وَ القُمَّل‌َ وَ الضَّفادِع‌َ وَ الدَّم‌َ (اعراف‌ ‌آيه‌ 130) ‌تا‌ عاقبت‌ ‌آن‌ ها ‌را‌ بغرق‌ هلاك‌ كند.

تنبيه‌: نظر ‌به‌ اينكه‌ خبر ‌از‌ ‌رسول‌ محترم‌ ‌است‌ ‌که‌ آنچه‌ ‌در‌ امم‌ سابقه‌ واقع‌ ‌شده‌ ‌در‌ امت‌ ‌من‌ ‌هم‌ واقع‌ ميشود «طابق‌ النعل‌ بالنعل‌ و القذه‌ بالقذه‌»:

اخبار بسياري‌ داريم‌ بسيار مفصل‌ و مبسوط ‌که‌ فرعون‌ و هامان‌ شيخين‌ هستند ‌که‌ تعبير برجلين‌ ‌من‌ قريش‌ فرموده‌ و اسامي‌ ‌آنها‌ ‌را‌ ذكر نفرموده‌ تقية و جنود ‌آنها‌ اتباع‌ ‌آنها‌ ‌تا‌ زمان‌ ظهور حضرت‌ بقية اللّه‌ «الَّذِين‌َ استُضعِفُوا» ائمه‌ اطهار ‌از‌ امير المؤمنين‌ ‌تا‌ حضرت‌ عسكري‌ و ‌به‌ ظهور حضرت‌ بقية اللّه‌ و رجعت‌ ائمه‌ طاهرين‌ مصداق‌:

جلد 14 - صفحه 207

وَ نُمَكِّن‌َ لَهُم‌ فِي‌ الأَرض‌ِ ‌که‌ مشارق‌ و مغارب‌ زمين‌ ‌در‌ تحت‌ سيطره‌ ‌آنها‌ واقع‌ ميشود و فرعون‌ و هامان‌ ‌اينکه‌ امت‌ و رؤساء ‌از‌ جنود ‌آنها‌ زنده‌ ميشوند و ‌از‌ ‌آنها‌ انتقام‌ كشيده‌ ميشود ‌که‌ مصداق‌ (وَ نُرِي‌َ فِرعَون‌َ وَ هامان‌َ وَ جُنُودَهُما مِنهُم‌ ما كانُوا يَحذَرُون‌َ) ‌است‌ و ‌اينکه‌ اخبار بسيار ‌است‌ ‌از‌ پيغمبر (ص‌) و امير المؤمنين‌ و حضرت‌ باقر و حضرت‌ صادق‌ و حضرت‌ رضا و حضرت‌ عسگري‌ (ع‌) خبر مفصل‌ ‌است‌ بسيار طولاني‌ ‌که‌ پيغمبر (ص‌) اسامي‌ يك‌ يك‌ ‌آنها‌ ‌را‌ ‌با‌ صفات‌ حميده‌ ‌آنها‌ ‌براي‌ سلمان‌ بيان‌ ميفرمايد و بشارت‌ بسلمان‌ ميدهد ‌که‌ تو ‌هم‌ ‌در‌ دوره‌ رجعت‌ ‌بر‌ ميگردي‌ بدنيا و يك‌ قسمت‌ ‌اينکه‌ اخبار مختصرا ‌در‌ مجمع‌ البيان‌ ‌است‌ و قسمت‌ مفصل‌ مبسوط ‌در‌ برهان‌ ‌حتي‌ كيفيت‌ ولادت‌ حضرت‌ بقية اللّه‌ ‌را‌ ‌از‌ حكيمه‌ خاتون‌ نقل‌ فرموده‌ مراجعه‌ كنيد.

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 6)- چهارم: آنها را نیرومند، قوی و صاحب قدرت «و حکومتشان را در زمین پا بر جا سازیم» (وَ نُمَکِّنَ لَهُمْ فِی الْأَرْضِ).

5- «و به فرعون و هامان و لشکریانشان آنچه را از آنها [بنی اسرائیل] بیم داشتند نشان دهیم» (وَ نُرِیَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنْهُمْ ما کانُوا یَحْذَرُونَ).

این بشارتی است در زمینه پیروزی حق بر باطل و ایمان بر کفر.

ج3، ص447

این بشارتی است برای همه انسانهای آزاده و خواهان حکومت عدل و داد و بر چیده شدن بساط ظلم و جور.

نمونه‌ای از تحقق این مشیت الهی، حکومت بنی اسرائیل و زوال حکومت فرعونیان بود.

و نمونه کاملترش حکومت پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله و یارانش بعد از ظهور اسلام بود.

و نمونه گسترده‌تر آن ظهور حکومت حق و عدالت در تمام کره زمین به وسیله حضرت مهدی- عج- است.

البته حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) در آخر کار هرگز مانع از حکومتهای اسلامی در مقیاسهای محدودتر پیش از آن از طرف مستضعفان بر ضد مستکبران نخواهد بود، و هر زمان شرایط آن را فراهم سازند وعده حتمی و مشیت الهی در باره آنها تحقق خواهد یافت و این پیروزی نصیبشان می‌شود.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج‏8، ص: 8

منابع